Ursus C-336 – zapomniany traktor, który odnalazł swoje miejsce w historii polskiego rolnictwa
Lata 60. XX wieku w Polsce to okres dynamicznego rozwoju i transformacji. Wraz z rosnącymi potrzebami rolnictwa, powstały nowe projekty maszyn, które miały zaspokoić wymagania nowoczesnego społeczeństwa. W tym kontekście, ogromne znaczenie miał udział Zakładów Mechanicznych Ursus, które przystąpiły do prac nad nowym modelem traktora – C-336.
Model C-336 był rozwinięciem wcześniejszego modelu C-325. W porównaniu do poprzednika, który był napędzany 2-cylindrowym silnikiem diesla S-312, wersja C-336 otrzymała nowoczesny 3-cylindrowy silnik S-313. Taka zmiana przełożyła się na wzrost mocy z 25 do 36 koni mechanicznych, co zdecydowanie poprawiło jego wydajność podczas prac w polu. Wydatna różnica była również widoczna w masie pojazdu – C-336 ważył 1660 kg w porównaniu do 1460 kg swojego poprzednika.
Testy i utjcie projektu
Prace nad traktorem C-336 weszły w fazę testów, które miały miejsce w Instytucie Maszyn Rolniczych w Poznaniu oraz w majątku doświadczalnym WSR Olsztyn. Podczas prób traktor skutecznie wykonywał różne zadania, w tym orkę i ścinanie zielonek. Mimo pomyślnych wyników testów, projekt nie zdołał trafić do produkcji seryjnej. Powód tej decyzji był dość pragmatyczny – konstruktorzy Ursusa postanowili skupić swoje wysiłki na jeszcze bardziej zaawansowanym modelu, a więc C-340, który oferował mocniejszy silnik o mocy 40 koni mechanicznych.
Wybór licencji i niejasna przyszłość
Próby kontynuacji produkcji modeli Ursusa nie zakończyły się pomyślnie z powodu zawirowań politycznych w początkach PRL-u. Zamiast kontynuować rozwój rodzimych konstrukcji, decyzją polityków zakład zdecydował się na zakup licencji od czeskiego producenta Zetora, co doprowadziło do powstania modelu C-4011. Pozornie, koncepcja C-336 wydawała się być zapomniana.
Odnalezienie unikalnego egzemplarza
Na szczęście traktor nie zaginął bez śladu. W ostatnich latach wyjątkowy egzemplarz C-336 został odkryty w szopie, co sprawiło, że entuzjaści motoryzacji oraz historycy mieli okazję poznać tę niezwykłą maszynę. Co więcej, odnaleziony traktor okazał się być jedynym znanym egzemplarzem, a jego silnik nosił numer 0001, co czyni go wyjątkowym w historii polskiej mechanizacji rolnictwa.
Teraz traktor C-336 został zakupiony przez Muzeum Narodowe Rolnictwa i Przemysłu Rolno-Spożywczego w Szreniawie, gdzie będzie dostępny do oglądania. Jego obecność w muzeum to spóźniona, ale znacząca hołd dla zapomnianego dzieła polskiej motoryzacji, które mogło wpisać się w historię rolnictwa w kraju.
