W Polsce wiele służb ma prawo do kontrolowania ruchu drogowego, a ich uprawnienia obejmują nie tylko policję. Różne formacje posiadają specyficzne kompetencje, jednak wszystkie one działają w celu zapewnienia bezpieczeństwa na drogach. W obszarze ruchu drogowego najważniejszą rolę odgrywa policja, która zgodnie z artykułem 129 ust. 2 ustawy Prawo o ruchu drogowym, ma uprawnienia do wylegitymowania kierowców oraz wydawania wiążących poleceń dotyczących zarówno poruszania się po drodze, jak i użycia pojazdu. Policjanci mogą również kontrolować prędkość, natomiast warto zauważyć, że inne służby również mają możliwość zatrzymywania pojazdów.
Rola straży granicznej w kontrolach drogowych
Powszechnie uważa się, że straż graniczna operuje głównie w okolicach przejść granicznych. Nic bardziej mylnego! Funkcjonariusze tej formacji mogą zatrzymać pojazdy i przeprowadzać kontrole w innych miejscach, niezależnie od lokalizacji. Mają prawo do wylegitymowania kierowcy oraz jego pasażerów, a także do przeszukania samochodu. Co istotne, straż graniczna dysponuje również uprawnieniami do nakładania mandatów za przekroczenie prędkości, chociaż takie przypadki zdarzają się rzadko.
Inne służby kontrolujące ruch drogowy
Warto również wspomnieć o innych formacjach, które mogą zatrzymywać kierowców do kontroli. Służba celno-skarbowa, straż miejska i straż gminna mają prawo do interwencji, zwłaszcza w przypadku naruszenia konkretnego prawa, jak np. nieprawidłowe parkowanie. Z kolei strażnicy leśni oraz funkcjonariusze parków narodowych działają w obszarach naturalnych. Mogą oni zatrzymać kierowców w przypadku naruszenia regulacji przyrody. Ponadto, żandarmeria wojskowa ma kompetencje do kontroli pojazdów wojskowych oraz cywilnych, a inspektorzy transportu drogowego (ITD) sprawują szczególną uwagę nad różnymi rodzajami transportu.
Monitowanie pojazdów przez inspekcję transportu drogowego
Choć większość kierowców kojarzy inspektorów ITD głównie z kontrolami pojazdów ciężarowych, ich kompetencje nie kończą się na tym. Inspektorzy mogą monitorować także pojazdy osobowe. Posiadają nieoznakowane radiowozy z wideorejestratorami, co pozwala na skuteczne uchwycenie przekroczenia prędkości. Od 2022 roku ich uprawnienia uległy rozszerzeniu – inspekcja ma teraz prawo karać za brak ważnego przeglądu technicznego, jazdę bez uprawnień, używanie niewłaściwego paliwa oraz inne naruszenia przepisów, jak np. niedopasowanie danych zawartych w dowodzie rejestracyjnym do stanu rzeczywistego.
Jak widać, w Polsce istnieje wiele służb, które mają prawo do kontrolowania kierowców. Choć najbardziej kojarzona jest z tym policja, należy być świadomym, że inne formacje również odgrywają kluczową rolę w zapewnieniu bezpieczeństwa na drogach.
