Melafir – kluczowy surowiec w budownictwie drogowym i kolejowym
Melafir, znany też jako paleobazalt, to zasadowa skała magmowa, która charakteryzuje się zabarwieniem od brunatno-czerwonego do czarnego. Jego powstanie związane jest z procesem wylania lawy na powierzchnię Ziemi oraz szybkim chłodzeniem. Ta unikalna skała jest wydobywana w Polsce metodą odkrywkową, a znaczące złoża znajdują się głównie w Sudetach, w niecce śródsudeckiej i północnosudeckiej oraz w rejonach śląsko-krakowskich, zwłaszcza w miejscowościach takich jak Rudno i Regulice.
Melafir znalazł szerokie zastosowanie w budownictwie kolejowym i drogowym, co nie jest przypadkowe. Wykazuje on wyjątkowe właściwości, takie jak wysoka wytrzymałość na ściskanie, odporność na rozdrabnianie, niska ścieralność, niewielka nasiąkliwość oraz mrozoodporność. Te cechy sprawiają, że melafir idealnie nadaje się do wzmocnienia nawierzchni drogowych oraz jako podkład pod torowiska.
Jednak krajowa branża wydobywcza, w tym sektor zajmujący się pozyskiwaniem melafiru, boryka się z poważnymi problemami. Jak donosi portal rynekinfrastruktury.pl, ciągłość dostaw może zostać zagrożona, co ma wpływ na przedsiębiorstwa związane z gospodarką surowców. Przykładem jest kopalnia w Rybnicy Leśnej, która boryka się z protestami niektórych mieszkańców, dążących do zatrzymania wydobycia kruszyw w okolicy.
Ogólnopolska Izba Gospodarcza Drogownictwa (OIGD), będąca największą drogowa organizacją samorządu gospodarczego w Polsce, wyraża obawy co do dostępności surowców, które są niezbędne do realizacji istotnych projektów infrastrukturalnych, takich jak budowa dróg szybkiego ruchu i linii kolejowych. Zrzeszająca blisko 200 firm zajmujących się inwestycjami drogowymi i kolejowymi, OIGD zwraca uwagę na znaczenie krajowych surowców dla polskiej gospodarki.
Warto podkreślić, że materiały budowlane, w tym melafir, są nieustannie potrzebne do zarówno budowy, jak i modernizacji istniejącej infrastruktury drogowej i kolejowej. Planowane inwestycje, jak budowa Centralnego Portu Komunikacyjnego czy Kolei Dużych Prędkości, wymagają stałego dostępu do tych surowców. Z tego powodu ich pozyskiwanie z polskich złóż ma kluczowe znaczenie dla rozwoju gospodarki, ochrony miejsc pracy oraz wspierania lokalnych budżetów gminnych.
